داشتن یک "طرح تجاری" یا Business Plan  یکی از مهم ترین ابزارهایی است که یک فردی که می خواهد استارت آپ را شروع کند باید در جعبه ابزارش داشته باشد. ولی نوشتن این طرح تجاری ممکن است کار دشواری باشد.

ایجاد کردن یک طرح تجاری که دارای جزئیات مناسبی باشد، علاوه بر چالش هایی که از نظر روانی برای شما ایجاد می کند، نیاز به زمان و تلاش زیادی دارد. هنگامی که شما استارت آپ را ایجاد می کنید، مانند هرگونه سرمایه گذاری دیگری، احتیاج دارید اطمینان پیدا کنید که چیز باارزشی به شما برگردانده می شود و برای همین هم نیاز به ایجاد یک طرح تجاری دارید.

-ولی یک طرح تجاری موفق باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟ اثراتی که می تواند بر روی موفقیت استارت آپ شما داشته باشد چیست؟

بر اساس یک مطالعه ای که توسط ژورنال کارآفرینی، بر روی بیشتر از 1000 کارآفرین انجام شد، آن دسته از کارآفرینان و موسسان کمپانی که دارای طرح تجاری بودند و از همان ابتدا می دانستند که باید چکار کنند، نسبت به دسته دیگر که طرح تجاری برای شروع کار نداشتند و نمی دانستند که چه باید بکنند، موفقیت بیشتری داشتند. همچنین بر اساس یک مطالعه دیگر، در دو کارآفرین که دارای شرایط یکسان بودند (شرایطی مانند سن و تجربه)، کارآفرینانی که برای تولید استارت آپ خودشان طرح تجاری داشتند، 16 درصد احتمال بیشتری وجود داشتند که موفق تر باشند.

پروفسور فرانسیس گرین (Francis Greene)، در محاصبه ای که با Business Insider داشت گفت :

" واضح است که اگر شما برای کار برنامه ریزی کنید، موفق خواهید شد. بنابراین داشتن یک طرح تجاری موسسان استارت آپ ها را به موفقیت نزدیک تر می کند."

-چه زمانی بهتر است که کارآفرینان دست به کار نوشتن طرح توجیهی شوند؟

پروفسور گرین و همکارش کریستینا هوپ (Christina Hopp) بر این باورند که زمان ایده آل برای نوشتن طرح تجاری، زمانی است که استفاده از این طرح منجر به بهترین نتیجه ها شود. این زمان تقریبا برابر با 12 ماه بعد از شروع کردن ایده اولیه و تقریبا یک سال قبل از وارد کردن فرآورده یا خدمات مورد نظر به بازار می باشد.

پروفسور گرین می گوید که طرح های تجاری "تخیلاتی رمانتیک" هستند. از این نظر که در طرح های تجاری، یک تصویر ایده آل از چیزی که هنوز اتفاق نیفتاده است، نقاشی می شود. پروفسون استیون بلنک، که در رشته کارآفرینی و استارت آپ درس می دهد، در این زمینه توافق دارد. او در گفتگو با Business Insider می گوید: " من همیشه گفته ام که موضوع نوشتن طرح تجاری موضوعی است که باید بسیار از آن چیزی که هست جدی تر گرفته شود و باید آن را در یک دپارتمان زبان و ادبیات انگلیسی به همراه درس های دیگر درس داد چون طرح تجاری تبدیل به بهترین نوشتار خلاقانه ای می شود که فرد موسس یک کمپانی در تمام عمرش خواهد نوشت! در حقیقت یک طرح تجاری موفق، همان ویژگی هایی را دارد که یک کتاب رمان موفق را جذاب می کند. بهترین طرح های تجاری ریشه در حقیقت دارند و به شیوه ای خلاقانه، تصویری از یک آینده ایده آل را ایجاد کرده اند."

پروفسور گرین می گوید:

" زمان نوشتن یک طرح تجاری اهمیت زیادی دارد. این که بخواهیم یک طرح تجاری را در همان اول کار بنویسیم، کار درستی نیست. چون شما هیچ ایده ای از بازار و رقابت هایی که در آن وجود دارد ندارید. در عوض این کار، بهتر است که اولین شش ماه را صرف بررسی و یافتن حقیقت هایی در این باره و جمع آوری شواهدی بکنید که نهایتا می توانند زمینه مناسبی را برای استراتژی هسته ای استارت آپ شما ایجاد کنند"

در این مرحله است که شما از یک تجارت بر اساس اعتقادات (Belief-based Business) به سمت یک تجارت بر اساس حقیقت ها (Fact-based Business) می روید. البته حرفی که پروسفور گرین و پروسفور بلانک درباره طرح تجاری می زنند به این معنی نیست که شما نباید اصلا طرح تجاری بنویسید! بلکه هردوی این استادان بر این عقیده هستند که باید قبل از نوشتن طرح تجاری اطلاعاتی کسب کرد. آن ها می گویند که طرح تجاری باید در زمان صحیحش نوشته شود.

نتیجه تحقیقاتی که پروفسور گرین در این رابطه انجام داده است، همچنین درباره مدت زمانی که باید طول بکشد که یک طرح تجاری نوشته شود نیز اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهد. بر اساس تحقیقات او، این زمان چیزی تقریبا برابر با هشت هفته باید باشد.

این که زمان بسیار زیاد و یا بسیار کمی بر روی آن بگذارید منجر می شود که بسیاری از تلاش های شما به هدر برود. البته افرادی هم بوده اند که طرح های تجاری را در زمانی خیلی کوتاه تر از آن چه که باید بنویسند، نوشته اند ولی خود آن ها در مصاحبه هایشان به دیگران توصیه کرده اند که زمان بیشتری را به این کار اختصاص دهند.

یکی از مهم ترین دلایلی که طرح تجاری نوشته می شود، این است که فرد موسس یک تجارت، درک بهتری از احتیاجات مالیش قبل از ایجاد کردن تجارتش داشته باشد. به گفته پروفسور گرین، افرادی که می خواهند که تجارت جدید را ایجاد کنند، باید طرح تجاری خودشان را با وضعیت مالیشان هماهنگ کنند که این هم یکی دیگر از دلایل مهمی است که طرح تجاری نباید در ابتدای کار نوشته شود.

در صورتی که شما به اندازه کافی برای تاسیس کردن یک استارت آپ آمادگی مالی ندارید، نباید در همان ابتدا شروع به نوشتن طرح تجاری کنید چون در این صورت ناهماهنگی در کارتان ایجاد می شود و شما شکست خواهید خورد.

بنابراین شما باید قبل از نوشتن طرح تجاری برای ایده کارآفرینی تان  به نقطه اول برگردید و سعی کنید دانش و تجربه خودتان را بیشتر کنید و بعد از آن به فکر نوشتن یک طرح تجاری باشید.